28 Οκτωβρίου 1971: 25 Μαθητές της Κομποθέκλας Aιτωλοακαρνανίας γιορτάζουν το «ΟΧΙ».

Γράφει ο ιστορικός Μιχάλης Κατσικαρέλης
Χρωστούμε μεγάλη ευγνωμοσύνη στο δάσκαλο Λάμπρο Χρ.Βλάχο που υπηρέτησε ως δάσκαλος στο μονοθέσιο Δημοτικό Σχολείο της Κομποθέκλας Αιτωλοακαρνανίας την διετία 1970-1972. Οι αναφορές του προς την «Δημοτική Εκπαιδεύσεως Περιφερείας Αμφιλοχίας» ήταν τόσο λεπτομερείς, που επέτρεψαν την πληροφόρηση για τον πανηγυρικό εορτασμό της 28ης Οκτωβρίου το 1971 στο Μονοθέσιο Δημοτικό Σχολείο Κομποθέκλας Αιτωλοακαρνανίας. Στην σχολική γιορτή της Εθνικής αυτής Επετείου που αποτελεί ένδοξη μέρας για το έθνος μας, συμμετείχαν ενεργά προεξάρχοντος του δασκάλου τους, 25 από τους συνολικά 37 μαθητές (19 αγόρια-18 κορίτσια) με θεατές τους γονείς τους αλλά και συγχωριανούς τους. Πληροφορίες για την μέρα αυτή αντλούμε από το εξερχόμενο έγγραφο του δασκάλου Λάμπρου Χρ. Βλάχου με ημερομηνία 28/10/1971 και αριθμό πρωτοκόλλου 201 που μπορεί να αναζητήσει κανείς στα Γενικά Αρχεία του Κράτους/Αρχείο Σχολείου Κομποθέκλας. Επισυνάπτεται δε ένα Πρόγραμμα Τελέσεως Εορτής, η Έκθεση τελέσεως καθώς και ένα σχεδιάγραμμα ομιλίας του δασκάλου για την τεράστια σημασία της Επετείου για τους Έλληνες.
Σε χωριά ημιορεινά όπου οι μετακινήσεις πέρα από τα όρια του χωριού ήταν λίγες, οι Εθνικές Εορτές είχαν μια ξεχωριστή αίγλη. Υπήρχε μια λάμψη και μια κινητικότητα για κοινωνικές συναναστροφές από τους χωριανούς, που έβγαζαν από την ρουτίνα της καθημερινότητας της καλλιέργειας της γης ή της κτηνοτροφίας. Το καθεστώς μάλιστα της 21ης Απριλίου, φρόντιζε να συμμετέχουν σε αυτήν όσο μεγαλύτερα στρώματα του κοινωνικού ιστού ήταν δυνατό.
Στην περίπτωση του μονοθέσιου Δημοτικού της Κομποθέκλας οι ετοιμασίες των εορτασμών λάμβαναν χώρα ήδη από την Τρίτη της 26ης Οκτωβρίου του 1971 με σημαιοστολισμό του σχολείου, ενώ η φωταγώγηση του τις απογευματινές ώρες θα κρατούσε ως και την 28η Οκτωβρίου.(για τρεις ολόκληρες μέρες δηλαδή!!) Οι προετοιμασίες μάλιστα της απαγγελίας των ποιημάτων από τους μαθητές αλλά και του θεατρικού «σκετς» κράτησαν όλη την 27η Οκτωβρίου, ημέρα Τετάρτη.
Και ξημερώνοντας η 28η Οκτωβρίου ημέρα Πέμπτη, στις 07:30 π.μ. «εγένετο ο χαιρετισμός της ημέρας διά χαρμόσυνων κωδωνοκρουσιών». Μετά την Δοξολογία στον Ιερό Ναό της κοινότητας, τον Άγιο Νικόλαο, στις 11:00 ξεκίνησε η σχολική γιορτή με προσευχή και την απαγγελία 12 ποιημάτων. Οι μαθητές στη συνέχεια τραγούδησαν πατριωτικά τραγούδια όπως «Έχω μια αδελφή» και «Σταυραετός της Πίνδου» αλλά και «η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει» ενώ συνέχισαν με 13 ποιήματα ακόμη. Χωρίς αμφιβολία, τον παλμό της ηρωικής εποχής του 1940, τον απέδωσε το θεατρικό «σκέτς» που είναι σίγουρο ότι είχε προετοιμαστεί με ιδιαίτερο κόπο δεδομένου των συνθηκών και των διαθέσιμων σκηνικών της εποχής από τους μαθητές. Η αμεσότητα του θεατρικού έργο που φιλοδοξούσε να περάσει ξεκάθαρα μηνύματα ηρωισμού στο κοινό, καθώς και η απαγγελία τριών διαλόγων από τους μικτούς μαθητές ήταν από τα πλέον κομβικά σημεία της εορτής.
Όταν πλέον οι απαγγελίες των μαθητών έλαβαν τέλος, η ομιλία του δασκάλου ανέλαβε με τον ηθικοπλαστικό και διδακτικό της χαρακτήρα να τονώσει λίγο ακόμα το εθνικό συναίσθημα των παρευρισκομένων κλείνοντας την εορτή υπό το άκουσμα του Εθνικού Ύμνου. Στην τελική Έκθεση του, ο δάσκαλος δεν παραλείπει να αναφέρει τον αριθμό των θεατών, περί τους εκατό, που παρακολούθησαν την εθνική εορτή ενώ «ενθουσιάστησαν και καταχειροκρότησαν» τους μικρούς μαθητές!
Μοναδικό μελανό σημείο στην Έκθεση του δασκάλου Λάμπρου Χρ.Βλάχου, η έλλειψη Μνημείου Πεσόντων σε πολέμους της πατρίδας, γεγονός που δεν επέτρεψε μετά την Δοξολογία την «κατάθεσις στεφάνων, διότι το χωρίον στερείται μνημείου». Η επισήμανση αυτή, ήταν εξόχως σημαντική καθώς τα σύμβολα, οι τελετές αλλά και οι τόποι μνήμης όπως τα μνημεία, οι Εκκλησίες, οι πλατείες και τα σχολεία, αποτελούν την απαραίτητη συγκολλητική ουσία για το έθνος θυμίζοντας το κοινό παρελθόν και λειτουργώντας ως σημείο αναφοράς για το μέλλον.