Σωφρονισμός ή εκδίκηση;

Του Θωμά Τζουβάρα.
Με αφορμή τον ξυλοδαρμό του 19χρονου αλβανικής καταγωγής Α. Λουτσάι από συγκρατούμενους του στις φυλακές Αυλώνα καλό θα ήταν να ειπωθούν κάποια πράγματα σχετικά με τον σωφρονισμό και την εκδίκηση. Είναι ένα από τα ερωτήματα που απασχολούν τις κοινωνίες όλων των χωρών από καταβολής κόσμου. Οι απόψεις διίστανται καθώς διαχρονικά υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν και τα δύο. Οι μεν τον σωφρονισμό, καθώς πιστεύουν ότι οι κοινωνίες πρέπει να δίνουν μία δεύτερη ευκαιρία σε αυτούς που παρανόμησαν και έκαναν εγκληματικές πράξεις καθώς όλοι άνθρωποι είμαστε λάθη κάνουμε. Για αυτό τα πληρώνουμε, κατανοούμε το λάθος μας και συνεχίζουμε την ζωή μας ήρεμα και συνετά. Οι δε την εκδίκηση, καθώς πιστεύουν ότι οι εγκληματίες δεν πρόκειται να διορθωθούν και θα επαναλάβουν τα εγκλήματα τους, και έτσι πρέπει να «πληρωθούν με το ίδιο νόμισμα». Το σύγχρονο ελληνικό κράτος με βάσει την κείμενη νομοθεσία έχει επιλέξει τον σωφρονισμό, του οποίου είμαι υπέρ.
Δεν μπορούμε να εκδικούμαστε έτσι κάποιον άνθρωπο για το λάθος του, όσο σοβαρό και αν είναι αυτό. Υπάρχει δικαιοσύνη που είναι αρμόδια για αυτά τα ζητήματα, έτσι κανείς δεν χρειάζεται να πάρει τον νόμο στα χέρια του. Οι δύο άνθρωποι κατηγορούνται για βιασμό και ανθρωποκτονία και ο νόμος ορίζει την ποινή τους. Από εκεί και πέρα, υπάρχουν κάποιοι άγραφοι νόμοι στις φυλακές όπου οι κρατούμενοι δέρνουν (και όχι μόνο) κάποιον ο οποίος βίασε, σκότωσε, έκλεψε δημόσιο χρήμα κλπ. Λες και αυτοί που έκαναν την επίθεση… είδαν φως και μπήκαν. Και αυτοί παραβίασαν την νομοθεσία και σίγουρα δεν θα τους άρεσε να είναι στην θέση του 19χρονου. Κατά δήλωση τους , έκαναν την επίθεση τους για λόγους «κοινωνικής δικαιοσύνης». Και τίθεται το ερώτημα : είναι αυτό κοινωνική δικαιοσύνη; Φυσικά και όχι. Κοινωνική δικαιοσύνη είναι τα ασθενέστερα στρώματα της κοινωνίας να απολαμβάνουν τα ίδια προνομία με τα ανώτερα και να έχουν την ίδια μεταχείρηση από την δικαιοσύνη, όχι το… ξύλο. Είναι λάθος να ταυτιστεί η βία με την κοινωνική δικαιοσύνη.
Η πολιτεία έχει ευθύνες για αυτή την κατάσταση
Όταν 20 άτομα πηγαίνουν σε ένα κελί και δέρνουν έναν κρατούμενο χωρίς αντίσταση τότε υπάρχει πρόβλημα. Και δεν είναι το μόνο περιστατικό. Πρέπει η πολιτεία επιτέλους να αναβαθμίσει τα σωφρονιστικά καταστήματα και τις συνθήκες των κρατούμενων καθώς και την ασφάλεια τους. Πρέπει να υπάρχουν ειδικοί που θα τους βοηθήσουν στην συμμόρφωση προκειμένου να βγουν. Αλλά αυτοί που συμμορφώνονται και μόνο. Υπάρχουν άπειρα παραδείγματα ανθρώπων που δεν έχουν σωφρονιστεί και βγαίνουν έξω. Αυτό είναι ένα τεράστιο λάθος. Πρέπει να αναγνωρίζεται πρώτα ποιος συμμορφώνεται και ποιος όχι προκειμένου να βγει από την φυλακή. Θα έπρεπε επίσης κάποιος να κρίνεται και από την συνέχεια της ζωής του. Η επανάληψη αυτού του εγκλήματος σημαίνει μη συμμόρφωση οπότε τότε πρέπει να επιβληθούν πιο αυστηρά μέτρα. Επίσης η δικαιοσύνη πρέπει να τακτοποιεί τις υποθέσεις που επείγουν χωρίς καθυστερήσεις και διακρίσεις. Συνήθως οι κατηγορούμενοι της ελίτ αργούν να δικαστούν και «την βγάζουν λάδι» εν αντιθέσει με τα μέλη των χαμηλών κοινωνικών στρωμάτων. Αν θέλουμε να έχουμε σωστό σωφρονισμό ως κοινωνία πρέπει να έχουμε μια δικαιοσύνη που να δρα ως… δικαιοσύνη και φυλακές που να είναι σωφρονιστικά καταστήματα για όλους.
Θέλω επίσης να καταστήσω σαφές ότι δεν υπερασπίζομαι τους κατηγορούμενους για το έγκλημα τους. Τους ψέγω, τους βρίζω , τους απεχθάνομαι και περιμένω την δικαιοσύνη να τους τιμωρήσει όπως τους αξίζει. Σέβομαι όμως το δικαίωμα τους για σωστή και ασφαλή κράτηση προκειμένου όταν βγουν να μην επαναλάβουν τα ίδια. Πάνω σε αυτή την θέση μου παραθέτω τα λόγια του πατέρα της άτυχης 19χρονης Ελένης Τοπαλούδη «Καταδικάζω τα όσα θλιβερά συνέβησαν στην φυλακή. Αλίμονο αν καταντήσουμε μία κοινωνία ζούγκλας .Θέλουμε αυτοί οι άνθρωποι να οδηγηθούν ενώπιον της δικαιοσύνης και να καταδικαστούν από την δικαιοσύνη. Έχουμε μεγαλείο ψυχής όσο δεν φαντάζεστε». Νομίζω τα είπε όλα. Και όσο για το τελευταίο έχει απόλυτο δίκιο.