Εθνικόν Αγροτικόν Νηπιοτροφείον Αμφιλοχίας

(Αφιερωμένο στη μνήμη της εξαίρετης συνεργάτιδας Αθανασίας Μπίνα)

Στις 8 Ιουλίου του 1958, ο τότε Δήμαρχος Αμφιλοχίας Ανδρέας Πανέτας, με έγγραφό του, που απήυθηνε στην Λιμενική Επιτροπή Αμφιλοχίας, τους καλούσε όπως εγκρίνουν την δωρεάν παραχώρηση προς το Δημόσιον, παραλιακού χώρου εκ 1300 τ.μ. -που κατά την περίοδο εκείνη χρησίμευε ως χώρος εναπόθεσης καυσοξύλων- προκειμένου να ανεγερθή υπό του Κράτους Εθνικό Αγροτικό Νηπιοτροφείο.
“Επειδή -τόνιζε στο έγγραφό του ο Δήμαρχος- πρόκειται περί έργου υψίστης κοινωνικής σπουδαιότητος μέλοντος να εξυπηρετήση ουχί μόνον την πόλιν μας, αλλά και τας ανάγκας της γύρω περιοχής, έργον όπερ έχει ανάγκην σήμερον ο τόπος μας και διά την εκτέλεσιν του οποίου και η Λιμενική Επιτροπή δέον να συμβάλλει έστω και κατά παρέκλισιν των κειμένων διατάξεων, εις ότι αφορά την δωρεάν παραχώρησιν υποβάλουσα την θερμήν παράκλησιν προς τας αρμοδίας προϊσταμένας αρχάς, όπως εγκρίνουσι την παραχώρησιν προκειμένου, το ταχύτερον πραγματοποιηθεί η εκτέλεσις του έργου της ανεγέρσεως”.
Η Λιμενική Επιτροπή αποτελούμενη εκ των:
Ιωάννου Χαραλάμπους ως προέδρου και των μελών Αναστασίου Παπούλια, Ιωάννου Τέλωνα, Ιωάννου Σιούνα, Αθ. Αποστόλου (Τελώνου) παρά την ρητή απαγόρευση περί παραχωρήσεως χώρων Λιμένος δι’ έργα μονίμου εγκαταστάσεως, ενέκρινε το αίτημα, το οποίο σε διάστημα ενός έτους, έλαβε την σύμφωνο γνώμη του Νομάρχου, του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού και τέλος του Υπουργείου Δημοσίων Έργων, το οποίο εκπόνησε τη μελέτη και δημοπράτησε το έργο.
Έτσι, στις 17 Ιουλίου 1959, ο δικηγόρος Νικόλαος Κωστάκης, που είχε ορισθεί ως πρόεδρος του “Εθνικού Νηπιοτροφείου Αμφιλοχίας“, έστειλε επείγον έγγραφο στην Λ. Επιτροπή όπου μεταξύ άλλων, τόνιζε τα εξής:
“Επειγόμενοι όπως εγκαταστήσομεν τον αναδειχθέντα εργολάβον, διά την εκτέλεσιν των εργασιών, παρακαλούμεν όπως δι’ αποφάσεως υμών, κρίνητε εάν εν οικόπεδοναναγκαιεί εις τον Λιμένα Αμφιλοχίας και εάν εν αποφατική περιπτώσεισυντρέχηπερίπτωσις διατηρήσεώς του, εν τη Λιμενική ζώνη”.
Η Επιτροπή συνήλθε και:
“Έχοντας υπ’ όψιν, ότι το εν λόγω οικόπεδον λόγω της ανυπάρκτου σχεδόν εμπορικής κινήσεως του Λιμένος υποτάς υφισταμένας σήμερον εμπορικάς συνθήκας, δεν αναγκαιεί εις τον Λιμένα Αμφιλοχίας.
Και επειδή•
Η ανέγερσις του Εθνικού Αγροτικού Νηπιοτροφείου, θέλει μεγάλως συμβάλλει εις την κοινωνικήν εξυπηρέτησιν του τόπου, ομόφωνα αποφάσισε:
Ότι η Λιμενική Επιτροπή δεν έχει ανάγκην το εν λόγω οικόπεδον και το παραχωρεί προς το αιτούμενονσκοπόν”.
Αμέσως, μετά απο την παραπάνω διαδικασία, εγκαταστάθηκε ο εργολάβος και ετέθη ο θεμέλιος λίθος…

Ο Χώρος

Ο αναφερόμενος χώρος, είναι αυτός που καταλαμβάνουν τα κτήρια του Α΄ Παιδικού Σταθμού Αμφιλοχίας και ο αύλειος χώρος του, ο οποίος προστέθηκε αργότερα.
Σε προηγούμενες αποφάσεις της Λιμενικής Επιτροπής ο ίδιος χώρος ορίζεται μεταξύ της σκάλας –του Τσικνιά όπως είχαν συνηθίσει να την αποκαλούν οι κάτοικοι– και του ξενοδοχείου ύπνου «ΑΒΕΡΩΦ» (σημερινή οικία κληρονόμων του γιατρού Βασίλη Μυλωνά).
Το χώρο αυτό κατά την συνεδρίαση της 29/5/1929, παραχώρησε η Λ. Επιτροπή “λίαν ευχαρίστως αλλ’ υπό τύπον προσωρινότητος, εις τον Αθλητικόν Σύλλογον Αμφιλοχίας «Ο ΗΡΑΚΛΗΣ» προς εγκατάστασιν γυμναστηρίου”.
Αργότερα –8/4/1931– συζητήθηκε να διατεθεί δια την “ανέγερσιν Μεγάρου προς στέγασιν όλων των υπηρεσιώνμε το σκεπτικό της απελευθερώσεως των ενοικιαζομένων οικημάτων, που περιορίζουν την προσέλευση οικογενειών εκ Πατρών, Αθηνών, Πειραιώς, Μεσολογγίου, Πρεβέζης, Άρτης, Αγρινίου, προς παραθερισμόν εις την λουτρόπολιν ταύτην…”.
Το όλο όμως έργο ήτο προϋπολογισμού 2 εκατομμυρίων δραχμών και το Λ. Ταμείο διέθετε μόνο το ποσόν των 750 χιλιάδων δραχμών, οπότε έπρεπε να συναφθεί –τεράστιο για την εποχή εκείνη– δάνειο, και η σκέψη έμεινε ατελέσφορος.
Κατόπιν, ο χώρος ενοικιαζόταν προς εναπόθεση καυσοξύλων τα οποία συγκεντρώνονταν εκεί σε μεγάλους σωρούς, παραμένοντας στο χώρο “εώς της φορτώσεώς των εν φορτηγώ ατμοπλοίω”.
Το 1933, ενοικίασαν τον χώρο στους ξυλέμπορους Σωτηρ. Σακκάν και ΝικόλαονΚόκκαλην προς εναπόθεσιν μεγάλων ποσοτήτων καυσοξύλων, που ζήτησαν παράταση απο τον ορισθέντα χρόνο, οφειλουμένην “στην δυσχέρεια ναυλώσεως ιστιοφόρου λόγω επικρατούσης θαλασσοταραχής”.
Στις 20 Απριλίου 1947 παραχωρήθηκε προς χρησιμοποίηση γυμναστηρίου υπό του εν Αμφιλοχία Σώματος Προσκόπων.
Στις 13 Μαρτίου 1953 απαγορεύτηκε η εκεί εναπόθεση καυσοξύλων καθ’ όλην την διάρκειαν της θερινής περιόδου καθότι “οι πολίτες πετούσαν σκουπίδια εντός των κενών που δημιουργούντο ανάμεσα στους σωρούς των καυσόξυλων”. Παράλληλα και ο Ο.Τ.Ε. είχε εναποθέσει στον ίδιο χώρο 700 τηλεγραφικούς στύλους για τις επεκτάσεις του ενσυρμάτου τηλεφωνικού δικτύου.
Όλα αυτά έπαυσαν να υφίστανται μετά την αναφερθείσα παραχώρησή του προς ανέγερσιν του Νηπιοτροφείου.
Πίσω από το όλο έργο, αθέατος μεν, πλύν βασικός παράγων όλων των απαιτουμένων διαδικασιών, βρισκόταν η σύζυγος του –τότε Βαλτινού Υπουργού Κοινωνικής Πρόνοιας Ανδρέα Ν. Στράτου– Νία το γένος Ησαΐα. Αυτή, δραστηριοποιήθηκε εξ’ αρχής, ώστε να επιταχυνθούν όλες οι προβλεπόμενες διεργασίες μέχρι και την 1η Σεπτεμβρίου του 1960, που πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνεια του κατα πάντα έτοιμου κτηρίου, όπως πολύ καλά τα ανακάλεσε στην μνήμη της η πολύ αγαπητή σε όλους μας κ. Τούλα Φέζου Παπαθωμά, συμβάλλοντας έτσι σημαντικά στη όσο το δυνατόν ευκρινέστερη εικόνα της όλης πορείας ενός ιδρύματος, που χαροποίησε εκείνη την εποχή, όλους τους κατοίκους της Αμφιλοχίας:
«1960
Μετά το κλείσιμο των σχολείων, επιστρέφοντας , από το Κιλκίς, που υπηρετούσα ως νηπιαγωγός του Υπουργείου Παιδείας, έμαθα ότι χτίστηκε ένα ωραίο και λιθόκτιστο κτίριο στην παραλία, σε οικόπεδο πού παραχωρήθηκε από το Λιμενικό Ταμείο με σκοπό να ιδρυθεί και να λειτουργήσει Εθνικό Αγροτικό νηπιοτροφείο του Υπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας( έτσι ονομαζόταν τότε).
Εκείνη την εποχή η σουηδική φιλανθρωπική οργάνωση Rädda Barnen (το σουηδικό παράρτημα της οργάνωσης Savethe Children),επελεγε από όλη την Ελλάδα( μόνο σεισμόπληκτες περιοχές) και τοποθετούσε λυόμενα κτίρια, με μοναδικό σκοπό να χρησιμοποιηθούν ως κτίρια αγροτικού νηπιοτροφείου.
Ένα τέτοιο κτίριο τοποθετήθηκε στην Κατούνα και λειτουργεί ακόμη και σήμερα.
Το Rädda Barnen (Save the Children Sweden) είναι το όνομα του σουηδικού τμήματος του Save the Children International .Το σουηδικό τμήμα ιδρύθηκε στις 19 Νοεμβρίου 1919 από την Ellen Palmstierna (πρόεδρο) μαζί με τη συγγραφέα Elin Wägner και την Gerda Marcus (και οι δύο ενεργά μέλη του διοικητικού συμβουλίου).

Η Anna Kleman ήταν επίσης ιδρυτικό μέλος του διοικητικού συμβουλίου και θα συνεχίσει να ηγείται του συμβουλίου.
Κατ΄ εξαίρεση στην Αμφιλοχία χτίστηκε κτίριο εκ θεμελίων, χάρη στην παράκληση και επέμβαση της κυρίας Νίας Στράτου, συζύγου του υπουργού Ανδρέα Στράτου, η οποία είχε φιλικές σχέσεις με την πρόεδρο της ανωτέρω οργάνωσης. Μου γίνεται πρόταση από τον γενικό γραμματέα του Υπουργείου Πρόνοιας να διοριστώ εκ νέου από το Υπουργείο, αφού παραιτηθώ από το Παιδείας και να αναλάβω τη διεύθυνση του ανώτερου νηπιοτροφείου.Παρουσιάστηκα αρχές Αυγούστου 1960 ΣΤΗΝ διοικητική επιτροπή του σταθμού, η οποία
Όταν έλαβα τον επίσημο διορισμό μου, πήγαμε με τον πρόεδρο της επιτροπής στην Πάτρα και παραλάβαμε τα ηλεκτρικά είδη, ψυγείο ,κουζίνα, πλυντήριο, θερμάστρες κ.α.
Το Ίδρυμα έχει ετοιμαστεί πλήρως και τοποθετήθηκαν στη θέση τους τα πάντα. Δουλεύαμε με την στήριξη της επιτροπής ακατάπαυστα, γιατί έπρεπε να γίνουν τα εγκαίνια του σταθμού1 Σεπτεμβρίου 1960 για να παρευρεθεί και ο υπουργός Ανδρέας Στράτος και η τότε εκπρόσωπος της Οργάνωσης Rädda Barnen μία ευγενέστατη μεγαλοπρεπής κυρία.
Τα εγκαίνια έγιναν στην είσοδο του κτιρίου.

1-9-1960 εγκαίνια

Όταν μπήκε μέσα στο σταθμό και αντίκρισε την αίθουσα με τόσα παιδάκια (η δυναμικότητα ήταν 60 παιδιά και εμείς περάσαμε τα 70) ενθουσιάστηκε πάρα πολύ και διαμέσου της διερμηνέως της, επεσήμανε ότι πέρα από ότι όλα ήταν άψογα και τακτοποιημένα,επανέλαβε δύο και τρεις φορές πόσο χαιρόταν που έπιασαν τόπο οι προσπάθειες και η προσφορά της οργάνωσης και που εξυπηρετήθηκαν τόσα παιδάκια .Επί λέξει είπε “Δεν το περίμενα, ότι θα έχει τέτοια ανταπόκριση , το λαμβάνω υπόψιν μου και θα το μεταφέρω στα υπόλοιπα μέλη της οργάνωσης”.
Θέλω να καταθέσω και τούτο ο υπουργός ,ζήτησε να δει την μαγείρισσα και την καθαρίστρια και αφού πέρασε από όλα τα παιδάκια στα τραπεζάκια τους χαιρέτισε τις δύο κυρίες τους είπε ορισμένες νουθεσίες και απευθυνόμενος στην κυρία Μαγδαληνή Καϊπάνου της είπε “ το να καεί το φαγητό ή να είναι ανάλατο δεν πειράζει. Όταν όμως ετοιμάζεις το φαγητό για τα παιδιά να φροντίζεις να είναι όλα πεντακάθαρα. Ότι μπαίνει στην κατσαρόλα θα είναι σαν να κάνεις την προσευχή σου”. Η κυρία Μαγδαληνή το έλαβε σοβαρά υπόψη και έλεγε  “έδωσα όρκο. Έβαλα το χέρι μου στο Ευαγγέλιο”.

‘Άρχισε ο σταθμός να λειτουργεί κανονικά με τα χαρακτηριστικά Αγροτικό Νηπιοτροφείο Αμφιλοχίας αρμοδιότητας Υπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου ΝΠΔΔ.

Η δυναμικότητα τροφίμων παιδιών 60 ηλικίας τριάμισι η συμπληρωμένα τα τρία χρόνια.
Η εγγραφή γινόταν με αυστηρά κριτήρια με πρώτο το οικονομικό και τα ορφανά, οι εργαζόμενες μητέρες και οικονομικά ανήμπορες.
Η παραμονή τους ήταν μέχρι να πάνε στο δημοτικό σχολείο.
Το ίδρυμα παρείχε ολοήμερη παραμονή, πλήρη φοίτηση πρωινό, δεκατιανό, μεσημεριανό και απογευματινό.
Η ημερήσια παραμονή τους ήταν από 7.00 το πρωί έως 7:00 το απόγευμα.
Ο Οργανισμός τους παρείχε δύο ποδίτσες και στην στην κάθε μια ήταν ένα σήμα ένα λουλούδι ή ένα ζώο κολλημένο ξεχωριστό για κάθε παιδί το οποίο είχε αντί για το όνομά του και θα το είχε παντού , στα προσωπικά του είδη καθώς και στην κρεμάστρα που θα κρεμούσε τα πράγματά του.
Κάθε Χριστούγεννα και κάθε Πάσχα το κάθε παιδί θα έπαιρνε ένα δέμα μέσα στο οποίο θα ήταν ένα ζευγάρι παπούτσια, ένα παιχνίδι και διάφορα γλυκίσματα.
Το ίδρυμα είχε δύο οργανικές θέσεις Νηπιοκόμων, της Διευθύντριας και μία της Παιδαγωγού, μία θέση μαγείρισσας και μία καθαρίστρια.
Οι παιδαγωγοί ήταν καθόλα μόνιμοι υπάλληλοι του Υπουργείου Πρόνοιας, ενώ το προσωπικό ήταν με σύμβαση υπαλλήλου του Ιδρύματος.
Όποια εκ των παιδαγωγών η οποία επιθυμούσε μπορούσε να μένει ημέρα και νύχτα στο Ίδρυμα.

Υπήρχε υπνοδωμάτιο με όλες τις προϋποθέσεις και κυρίως για εργαζόμενες από άλλη πόλη.
Στο προσωπικό παρείχε το ίδρυμα δύο ρόμπες ετησίως, τις οποίες είχε υποχρέωση να φοράει την ώρα της υπηρεσίας καθώς και δύο ζευγάρια παπούτσια. Φυσικά και την ημερήσια σίτιση.
Διοικούνταν από μία επιτροπή πέντε μελών η οποία συνεδρίαζε μία φορά το μήνα εποπτικά η σε άλλη περίπτωση έκτακτα όταν υπήρχε λόγος.
Όλα τα θέματα που αφορούσαν τη λειτουργία του Ιδρύματος και γενικά, περνούσαν πρώτα προς συζήτηση από την επιτροπή η οποία τα ενέκρινε η απέρριπτε. Η επιτροπή ήταν τιμής ένεκεν αμισθί. Η διευθύντρια πρότεινε τα διάφορα θέματα μόνο χωρίς να έχει ψήφο και στο τέλος κάθε χρόνου κατάρτιζε τον προϋπολογισμό του νέου χρόνου και υποβαλλόταν προς έγκριση στο υπουργείο όπως και ο απολογισμός και η μισθοδοσία του προσωπικού. Η πληρωμή όλων των εξόδων του Ιδρύματος σε προμηθευτές και άλλους ,γινόταν κάθε τέλος του μήνα στο γραφείο του Ιδρύματος από την Διευθύντρια.
Άρχισε να λειτουργεί ο σταθμός ομαλά , αλλά και τα προβλήματα ένα-ένα ήρθαν στην επιφάνεια.
Τα παιδιά ήταν αρκετά και ο προαύλειος χώρος, τόσο λίγος που δεν μπορούσαμε να αναπτύξουμε παιχνίδια εξωτερικού χώρου τσουλήθρες τραμπάλες και τα λοιπά. Η αυλή τελείωνε λίγα μέτρα από την πόρτα της κουζίνας, γιατί δεν είχε παραχωρηθεί το οικόπεδο που είναι τώρα η παιδική χαρά του σταθμού. Ήταν και αυτό του Λιμενικού Ταμείου, πάντα γεμάτο με μεγάλα ξύλα και όσα έριχναν για να καθαριστεί το μέρος που θα χτιζόταν ο σταθμός, ρίχνανε και οι περίοικοι σκουπίδια και πέραν της ασχήμιας, ήταν και εστία μόλυνσης. Βγαίνανε ποντίκια, ακόμη και φίδια.
Από τις πρώτες συνεδριάσεις της επιτροπής συζητήθηκε το θέμα και αμέσως αποφασίστηκε να γίνουν οι διάφορες ενέργειες να καθαριστεί ο χώρος. Αφού ενημερώσαμε το Υπουργείο, μας υπέδειξε να απευθυνθούμε στο Λιμενικό Ταμείο και να προτείνουμε να καθαριστεί ,αν ήταν δυνατόν να παραχωρηθεί και αυτό στο σταθμό η έστω να το αγοράσει ο σταθμός. Πρόεδρος του ανωτέρω ταμείου ήταν ο κύριος Μπουγάνης (πατέρας του ιατρού).
Μετά τα εγκαίνια παραιτήθηκε ο πρόεδρος της διοικητικής επιτροπής κύριος Νίκος Κωστάκης και στη θέση του τοποθετήθηκε ο πατήρ Γεώργιος Ναούμης ,αρχιερατικός επίτροπος.
Αυτός ανέλαβε το θέμα και με τη μεγάλη βοήθεια του κυρίου Μπουγάνη, οποίος του υπέδειξε που έπρεπε να απευθυνθεί, ο παπα-Γιώργης άρχισε τα ταξίδια ,Μεσολόγγι- Πρέβεζα και όπου αλλού χρειαζόταν. Πριν καταλήξουμε σε κάτι το οικόπεδο είχε άλλα προβλήματα γιατί μερικοί περίοικοι ενεργούσαν παράλληλα έτσι ώστε το οικόπεδο να γίνει δίοδος όπου θα ένωνε τους δύο δρόμους Θεοδώρου Χαβίνη και Ανδρέα Στράτου.
Τελικά ο παπα-Γιώργης κατάφερε να παραχωρηθεί στον παιδικό σταθμό το οικόπεδο δωρεάν όπως και το άλλο.
Αναφέρουμε στο Υπουργείο ότι τα πολλά παιδιά κόντευα τα 90 και μία καθαρίστρια δεν ήταν αρκετή. Μας ενέκρινε με σύμβαση δύο τριών μηνών την δυνατότητα να παίρνουμε μία υπάλληλο κάτι σαν εποχιακή, για την καθαριότητα του ιματισμού ή όποια άλλη βρισκόταν δουλειά και εμείς την βάλαμε δίπλα στην καθαρίστρια. Παράλληλα συνεννοήθηκα με την Ακαδημία Ιωαννίνων και τη σχολή Νηπιοβρεφοκόμων που ήταν στο νησί των Ιωαννίνων, να μας στέλνουν για πρακτική εξάσκηση φοιτήτριες που ήταν στο πτυχίο από το μήνα Μάιο μέχρι και τον Ιούλιο ένα μήνα δύο σπουδάστριες αντί να της στέλνουν στα επιτόπου νηπιαγωγεία η παιδικούς σταθμούς .

Μάιος 1962 επίσκεψη πριγκίπισσας Σοφίας

Η Σουηδική οργάνωση συνέχιζε να στέλνει τρόφιμα, παιχνίδια και άλλα.
Λίγο πριν τα πρώτα Χριστούγεννα έστειλε ένα κουκλοθέατρο με όλες τις φιγούρες, τρεις μεγάλες ωραιότατες κούκλες που στόλιζαν την είσοδο του σταθμού .
Ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο με όλα τα στολίδια του και μία συνταγή μαγειρικής για να κάνουμε βασιλόπιτα. Όλοι μας δεν είχαμε ξαναδεί χριστουγεννιάτικο δέντρο πόσο μάλλον στην Αμφιλοχία όπου και στολίστηκε για πρώτη φορά στον παιδικό σταθμό.

Παρέλειψα να αναφέρω τα είδη με τα οποία εξοπλίστηκε πλήρως στο Ίδρυμα. Παιχνίδια με βάση το ξύλο προσεγμένα και μελετημένα πραγματικά απίθανα.
Τα σκεύη της κουζίνας ,πιάτα, ποτήρια, κατσαρόλες, ταψιά και τα λοιπά αρίστης ποιότητας και μεγάλης αντοχής. Μία φορά την εβδομάδα που η μαγείρισσα έκανε γενική καθαριότητα στην κουζίνα ,δεν μαγείρευε. Εκτός του πρωινού τα παιδιά τρώγανε σε ωραία συσκευασμένες κονσέρβες η κρεατόσουπα η κοτόσουπα για μεσημεριανό και για δεκατιανό και απογευματινό φρουτόκρεμα ή κέικ και διάφορα άλλα, πάντα όλα σε κουτάκια μιας χρήσεως, όπως και όταν τα πηγαίναμε εκδρομή στην Αγία Τριάδα ή στον Άγιο Γεώργιο.
Μετά από λίγα χρόνια το ίδρυμα αναβαθμίστηκε και μετονομάστηκε Εθνικός Παιδικός Σταθμός αρμοδιότητας του Υπουργείου Κοινωνικών Υπηρεσιών που κι αυτό μετονομάστηκε από Κοινωνικής Πρόνοιας σε Κοινωνικών Υπηρεσιών.
Αυτό βέβαια έφερε ριζική αλλαγή ,δημιουργήθηκαν δύο οργανικές θέσεις και επιπλέον μία ακόμη της παιδαγωγού και μία καθαρίστρια. Το εκπαιδευτικό προσωπικό πλέον διοριζόταν ως νηπιαγωγοί ισότιμοι και ισόβαθμοι των νηπιαγωγών του Υπουργείου Παιδείας. Το υπόλοιπο προσωπικό ,έγιναν υπάλληλοι του Υπουργείου με προοπτική μονιμοποίησης ,ήταν πλέον υπάλληλοι του Δημοσίου.

Πλέον γινόταν δεκτά και παιδιά εργαζομένων μητέρων ανεξαρτήτως οικονομικού επιπέδου. Ο κάθε γονιός μπορούσε να παίρνει το παιδί του μετά το μεσημεριανό φαγητό από την μία έως τις δύο. Αυτό προκάλεσε αναταραχή στα υπόλοιπα παιδάκια που θα παραμέναν μέχρι τις 7:00 το απόγευμα. Έτσι κάνουν την επανάστασή τους με τα όπλα που διέθεταν , κλάμα κραυγές και τα λοιπά. Η κατάσταση ξέφυγε. Πραγματικά ήταν πολύ δύσκολο να βάλεις τάξη. Σιγά-σιγά έγινε συνήθεια και σχεδόν όλοι οι γονείς ερχόταν και τα έπαιρναν το μεσημέρι, ζήτημα να παρέμειναν 10-20 παιδιά.

Από την άλλη ελευθερώθηκε το μεγαλύτερο μέρος της αίθουσας και αυτό διευκόλυνε τις δασκάλες. Χωρίσαμε τα παιδιά σε δύο τάξεις η μεγάλη είχε τα μεγάλα παιδιά που ήταν για δημοτικό η νηπιαγωγείο και η δεύτερη τα μικρότερα .Οπότε υπήρχαν δύο αίθουσες για να εκτελείται το πρόγραμμα. η μεγάλη τάξη των παιδιών λάμβανε μέρος σε παρελάσεις μαζί με όλα τα άλλα σχολεία και στις διάφορες εκδηλώσεις των σχολικών η Θρησκευτικών και εθνικών εορτών..

Ο σταθμός πλέον λειτουργούσε ομαλά και ικανοποιητικά όπως το βεβαιώνουν και οι εκάστοτε εκθέσεις των επιθεωρητών που υπήρχαν στο αρχείο του σταθμού. Αυτό οφείλεται στην άμεση ανταπόκριση και μέριμνα του Υπουργείου στην μεγάλη βοήθεια και στις ομόφωνες αποφάσεις με μόνο και αποκλειστικό σκοπό το συμφέρον του Ιδρύματος και της άψογης λειτουργίας του. Έπαιξε μεγάλο ρόλο η συμβολή της διοικητικής επιτροπής και των μελών όλων και ξεχωριστά του καθενός η προσφορά. Είχα άψογη συνεργασία με τις συναδέλφους νηπιαγωγούς, οι οποίες απέδιδαν και εκτελούσαν επιμελώς τα καθήκοντά τους.
Αναφέρομαι τελευταία αλλά σκόπιμα, στη συμβολή των υπηρεσιών του υπόλοιπου προσωπικού της μαγείρισσας και καθαρίστριας ειδικά και ξεχωριστά της κυρίας Μαγδαληνής Καϊπάνου και Δημητρούλας Λάιου. Η προσωποποίηση της προσφοράς, του καθήκοντος και της αυτοθυσίας .Αυτές οι δύο γυναίκες για μένα ήταν η ψυχή του σταθμού και βασική προϋπόθεση για την καλή λειτουργία του.
Τα δε πρόσωπα της επιτροπής δεν ήταν ήταν πάντα τα ίδια περάσανε πολλές προσωπικότητες αξιόλογες .Υπάρχουν τα ονόματά τους στα πρακτικά των συνεδριάσεων.
Το 1982-83 ιδρύθηκαν οι παιδικοί σταθμοί στην Στάνου και στα Σαρδήνια .Τότε με διέταξε το Υπουργείο να αναλάβω τη διοργάνωση αυτών των σταθμών. Πήγαινα καθημερινά και στους τρεις και υπέγραφε στα δύο χωριά. Στην Αμφιλοχία με αναπλήρωνε η κυρία Αθανασία Μπίνα, η οποία και πήρε τη θέση της Διευθύντριας μετά την παραίτησή μου η αρχαιότερη των νηπιαγωγών, η οποία ήταν τόσο αξιόλογη, προσεκτική τακτική και εκτελούσε τα καθήκοντα της με ζήλο.
Εγώ υπηρέτησα τον σταθμό επί 22 χρόνια από τον Αύγουστο του 1960 έως Νοέμβριο 1983. Κάνοντας τον απολογισμό μου είμαι ευχαριστημένη και ικανοποιημένη των 20 πρώτων χρόνων. Παράλληλα αισθάνομαι μεγάλη πικρία και ένοχη για τα τελευταία 2,5 χρόνια, όταν πήρα την απόφαση να παραιτηθώ για οικογενειακούς λόγους .Κανείς δεν συμφωνούσε με αυτή την απόφαση πρώτα γιατί η δουλειά θα με βοηθούσε και γιατί σε ένα χρόνο θα συμπλήρωνα 25ετία και μπορούσα να συνταξιοδοτηθώ. Όλοι τους με συγκινητικό τρόπο μου συμπαραστάθηκαν και όταν ακόμη μου βγαίνει ψυχή θα τους εκφράζω ένα μεγάλο ευχαριστώ.
Ο Παιδικός Σταθμός Αμφιλοχίας είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της πόλης, οφείλουμε πολλά στην οργάνωση Rädda Barnen. Και σε όλους όσους βοήθησαν ο καθένας από πλευράς του να στηθεί και να λειτουργήσει.
Εκεί έχουν μεγαλώσει τόσα πολλά παιδιά . Είναι κι ένα σημαντικό κομμάτι της δικής μου ζωής.
Εύχομαι να συνεχίσει να είναι γεμάτο πάντα από χαρούμενες κι ευτυχισμένες παιδικές φωνούλες».

Το Αγροτικό Νηπιοτροφείο Αμφιλοχίας, ιδρύθηκε σε μια ιδιαίτερα δύσκολη εποχή. Τα φοβερά αποτελέσματα του τελευταίου πολέμου της κατοχής και του εμφυλίου είχαν φτάσει μέχρι και το κατώφλι της δεκαετίας του 1960. Η ανέχεια ήταν ορατή απο παντού. Πολλά σπίτια στερούνταν του επιουσίου άρτου κυριολεκτικώς. Γι’ αυτό και όταν ο τοπικός τύπος καταχωρούσε ειδήσεις απο τη ζωή του ιδρύματος οι εκπλήξεις διαδέχονταν η μιά την άλλη:
“Την 23ην Δεκεμβρίου 1961 το Δ.Σ. του Εθνικού Αγροτικού Νηπιοτροφείου Αμφιλοχίας έδωσε μια πρωταφανή δια την πόλιν μας Χριστουγεννιάτικην εορτήν κατά την οποία τα νήπια, αφ’ ενός μεν ψυχαγωγήθησαν, αφ’ ετέρου δε έλαβαν και δώρα. Απο εν ζεύγος υποδημάτων και καλτσών, κομπινεζόν τα θήλεα και από μίαν κυλόταν τα άρρενα, από εν μανδήλιον άπαντα, άπω ένα τόπι τα άρρενα και απο μίαν κούκλαν τα θήλεα. Ακόμη και από εν δέμα περιέχον σοκολάτες, καραμέλες, και πορτοκάλια. Τα πάντα ενεποίησαν εις τους παραυρεθέντας αρίστην εντύπωσιν διά το έργον που επιτελεί το ίδρυμα…”
Το γεγονός ότι, 62 χρόνια από την ίδρυση του Σταθμού, τα πρώτα νήπια του 1960, έφεραν αργότερα εδώ τα δικά τους παιδιά και πολλοί από τους ίδιους και τα δικά τους σήμερα εγγόνια, ομολογεί περίτρανα την τεράστια επιτυχία του ιδρύματος, καθ’ όλη την αδιάκοπη πορεία του, δικαιώνοντας έτσι όλους όσους συνεργήσανε στην ίδρυσή του, και στην εύρυθμη λειτουργία του.

Νικόλαος Χ. Τέλωνας
Αμφιλοχία, Σεπτέμβριος 2022

Έντυπη Έκδοση Εφημερίδας Μαΐστρος τεύχος 300 Ακολουθήστε το e-maistros.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις