Αμφιλοχιώτικες Αναδρομές – ΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΚΑΙ Η ΖΩΗ ΣΤΗΝ ΑΜΦΙΛΟΧΙΑ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ ΑΙΩΝΑ (1926-1940)

ΜΕΡΟΣ Α΄
Γράφει ο Παναγιώτης Ε. Τριανταφύλλης
Η γρήγορη κοινωνική εξάπλωση του ποδοσφαίρου δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστη και την Αμφιλοχία. Το κουβάρι της ποδοσφαιρικής – αθλητικής ιστορίας μας αρχίζει να ξετυλίγεται από το μακρινό 1926, όταν ιδρύεται άτυπα στην Αμφιλοχία το πρώτο αθλητικό σωματείο υπό την επωνυμία «Ολυμπιακός Αμφιλοχίας». Με την καθολική συμπαράσταση των κατοίκων του «μικρού Καρβασαρά», το όνειρο της δημιουργίας ποδοσφαιρικής ομάδας «παίρνει σάρκα και οστά». Δεκάδες νέοι ασχολούνται με το συλλογικό άθλημα του ποδοσφαίρου, ξεφεύγοντας για λίγο από τις συνθήκες φτώχειας και ανέχειας της εποχής, αντιπροσωπεύοντας τη γενέθλια γη στο αθλητικό γίγνεσθαι, με αρκετές επιτυχίες, είτε μεμονωμένα ως αθλητές, είτε ομαδικά με το σύλλογο.
Επ΄ ευκαιρία, το κοντινό 2026 συμπληρώνεται ένας αιώνας ζωής και αναμένουμε να εορταστεί λαμπρά, όπως αρμόζει στην εκατόχρονη ιστορία του. Ενός συλλόγου υπόδειγμα, που πρωταγωνίστησε στα αθλητικά, πολιτιστικά και κοινωνικά – όπως θα δούμε παρακάτω – δρώμενα της περιοχής. Εκατό χρόνια αναμνήσεων, στιγμές ακμής και λύπης. Μια ομάδα, μια ιστορία που δεν αφήνει την πόλη χωρίς παλμό, με τη μνήμη να παραμένει ζωντανή και να διεκδικεί τη θέση της στις νεώτερες γενιές Αμφιλοχιωτών.
Προτού, ασχοληθούμε με την ομάδα, ας δούμε την ανθρωπογεωγραφία στην Αμφιλοχία της εποχής. Χαρακτηριστικό γνώρισμα της πόλης είναι το αμφιθεατρικό της χτίσιμο στον μυχό του Αμβρακικού κόλπου, στους πρόποδες των βουνών Πεταλάς και Πλατός, που συγκλίνουν σε ορθή γωνία, κατηφορίζοντας από τους λόφους ως την ακτή. Ως πρώτοι κάτοικοι φέρονται οι Αμπρακιώτες, οι οποίοι προ της επαναστάσεως αποτέλεσαν τους πρώτους κατοίκους του οικισμού Πλατός, στο ομώνυμο όρος.
Η Αμφιλοχία ήταν γνωστή με το όνομα Καρβασαράς που σημαίνει σταθμός καραβανιών, καθώς στα χρόνια της Τουρκοκρατίας η θέση της είχε μεγάλη στρατηγική σημασία, αφού ήταν το υποχρεωτικό (και διαχρονικό όπως θα αποδειχθεί στη συνέχεια) πέρασμα από την Στερεά Ελλάδα στην Ήπειρο και το αντίθετο, όπου υπήρχε χάνι, στο οποίο διανυκτέρευαν τα μετακινούμενα καραβάνια. Από τον τουρκικό ζυγό απελευθερώθηκε τον Μάρτιο του 1829. Το 1836 συγκροτήθηκε ο Δήμος Αμβρακίας με πρωτεύουσα τον Καρβασαρά. Αδιάσπαστα λειτούργησε μέχρι το 1912. Τη χρονιά αυτή και μέχρι το 1946 έχουμε την κοινότητα Αμφιλοχίας και αμέσως μετά – Αύγουστο 1946 – τον Δήμο Αμφιλοχίας. Με Β.Δ. της 20ης Νοεμβρίου 1908 η κωμόπολη Καρβασαρά φέρει εφεξής το όνομα Αμφιλοχία.
Ο πληθυσμός στην Αμφιλοχία, το 1846 είναι 849 «ψυχές», το 1890 φέρεται με 2.246 κατοίκους, το 1920 φτάνουν τους 2.783 κατοίκους και κατά την περίοδο ίδρυσης της ομάδας, διαμένουν στον τόπο μας 3.516 κάτοικοι.
Ιδρυτές και πρωτεργάτες του Ολυμπιακού Αμφιλοχίας είναι γηγενείς κάτοικοι της περιοχής, λάτρεις του αθλητισμού, με ανιδιοτελείς προθέσεις, που τους εμπνέει το αρχαίο γνωμικό: «Νούς υγιής εν σώματι υγιεί».
Κύρια επαγγελματική ασχολία των κατοίκων είναι η γεωργία, – κυρίως καλλιέργεια καπνού και συλλογή βελανιδιών – η αλιεία και φυσικά η κτηνοτροφία. Δύσκολα χρόνια με τις οικονομικές δυνατότητες πενιχρές. Ηλεκτρικό ρεύμα η πόλη της Αμφιλοχίας θα αποκτήσει εν έτει 1928.
Τα χρώματα της στολής του συλλόγου ερυθρόλευκα. Η μπάλα από κομμάτια υφασμάτων και αργότερα από δέρμα, που ήταν όμως… «βαριά και ασήκωτη», γι΄αυτό και αρκετοί αθλητές φορούσαν «φιλέ» στο κεφάλι!
Τα νιάτα της Αμφιλοχίας θα δώσουν δυναμικό «παρών» στις αθλητικές δραστηριότητες του συλλόγου. Εκ των πρώτων ποδοσφαιριστών του – μεταξύ άλλων – οι εξής: Χρήστος Σωτηρίου που εκτελεί και χρέη υπευθύνου της ομάδας, Ζώης Σβέτσας και Δημήτριος Μάσας (Τερματοφύλακες), Αλέκος Σβέτσας, Θωμάς Πατσόπουλος, Ιωάννης Στράτος, Γεώργιος Τσικνιάς, Δημήτριος Γκανιάτσας, Βασίλης Τσούνης (ο οποίος το 1931 αγωνίστηκε και στον Παναμβρακικό Άρτας), Νικόλαος Τρομπούκης, Νικόλαος Ευαγγελίου, Δημήτριος Καμινάρης, Χρήστος Γούναρης, Βλάσης Μιμιγιάννης, Γεώργιος Ξεσφίγγης, Βασίλειος Πανέτας, Κων/νος Αλεξανδρής, Βασίλης Πατσάς, Σπύρος Μάντζιος, Παπαζέκος, Ανδριανός.
Κοντά στην ομάδα ο Σπυρίδων Τσιρογιάννης, από τους πρώτους προέδρους του συλλόγου. Την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν θεσμοθετημένα πρωταθλήματα. Με πρωτοβουλία των σωματείων διεξάγονται ποδοσφαιρικοί αγώνες μεταξύ κυρίως γειτονικών πόλεων, με το Αγρίνιο, την Άρτα, την Λευκάδα, την Πρέβεζα, τα Ιωάννινα, κ.α. σε φιλικές αναμετρήσεις κατά τακτά χρονικά διαστήματα, τόσο στην Αμφιλοχία όσο και στις έδρες των άλλων ομάδων, σε κάθε πρόσφορη ευκαιρία που παρουσιαζόταν.

ΦΩΤΟ (Ο ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ ΑΜΦΙΛΟΧΙΑΣ ΕΝ ΕΤΕΙ 1929. Η ΠΡΩΤΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ. Διακρίνονται μεταξύ άλλων από αριστερά : ΠΑΠΑΖΕΚΟΣ, Ζώης ΣΒΕΤΣΑΣ, Βασίλης ΤΣΟΥΝΗΣ, Θωμάς ΠΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ, ΑΝΔΡΙΑΝΟΣ, Ιωάννης ΣΤΡΑΤΟΣ, Γεώργιος ΤΣΙΚΝΙΑΣ, Αλέκος ΖΒΕΤΣΑΣ, Δημήτριος ΓΚΑΝΙΑΤΣΑΣ, Νικόλαος ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΥ, Δημήτριος ΚΑΜΙΝΑΡΗΣ, Νικόλαος ΤΡΟΜΠΟΥΚΗΣ και ο Δημήτριος ΜΑΣΑΣ.)