Πεζόδρομοι. Η μεγάλη αλλαγή στα Γιάννενα!

Στα Γιάννενα ξεκίνησε μια νέα εποχή. Αλλαξε ρυθμούς, ανανεώθηκε, γέμισε πεζούς, κίνηση, ενέργεια!
Στα Γιάννενα ξεκίνησε μια νέα εποχή. Η πόλη άλλαξε πρόσωπο. Αλλαξε ρυθμούς, ανανεώθηκε γέμισε πεζούς, κίνηση, ενέργεια. Τα εμπορικά καταστήματα εναλλάσσονται με τα cafe-bar και τα τραπεζάκια στους πεζόδρομους πολλαπλασιάζονται.
Η προσαρμογή των πολιτών όμως δύσκολη και ακόμη περισσότερο για τους οδηγούς.
Και ξαφνικά ανακαλύψαμε τη πόλη! Περπατήσαμε στους δρόμους, χαζέψαμε τις βιτρίνες, μπήκαμε χωρίς δυσκολία στα μαγαζιά, ήπιαμε καφεδάκι με τους φίλους μας και τα παιδιά μας. Βλέμματα διασταυρώθηκαν, φιλίες αναθερμάνθηκαν, σχόλια πολλαπλασιάστηκαν και όλοι ένιωσαν την αλλαγή.
Ποια αλλαγή; Αυτή που επήλθε τους τελευταίους μήνες. Μετά από επιτόπια έρευνα που έκαναν οι Επιλογές, οι περισσότεροι από τους πολίτες που περπάτησαν στους νέους πεζόδρομους είναι ευχαριστημένοι και επικροτούν το νέο μέτρο.
Οι καταστηματάρχες φαίνονται να το στηρίζουν επίσης. Εμείς; Βεβαίως είμαστε θετικοί και επιπλέον προτείνουμε τρόπους με τους οποίους η ποιότητα ζωής μας θα γίνει καλύτερη!
Mπορούν οι πεζόδρομοι να γίνουν πολιτιστικός μας φορέας;
Σύμφωνα με τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό, πεζόδρομος είναι ο δρόμος που προορίζεται αποκλειστικά για την εξυπηρέτηση των πεζών.

Όμως, σύμφωνα με τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, πεζόδρομος είναι η οδός, η οποία χρησιμοποιείται αποκλειστικά από τους πεζούς για είσοδο- έξοδο οχημάτων προς και από ιδιωτικούς χώρους στάθμευσης παρόδιων ιδιοκτησιών όπως και για οχήματα εφοδιασμού ή έκτακτης ανάγκης.

Η αλήθεια είναι πως πουθενά στον κόσμο και φυσικά ούτε στα Ιωάννινα δεν υπάρχουν πεζόδρομοι με δραστηριότητες που να μην εξαρτώνται από τακτικές ή έκτακτες ανάγκες τροφοδοσίας ή προσπέλασης από αυτοκίνητα ή φορτηγάκια. Επιπλέον, στην πόλη μας, στο εμπορικό κέντρο λειτουργούν τα περισσότερα ιατρεία της περιφέρειας για τα οποία τις περισσότερες φορές η διέλευση και στάση αυτοκινήτων ή ταξί είναι επιβεβλημένη. Αν προσθέσουμε εδώ το γεγονός πως οι περισσότεροι εργαζόμενοι δουλεύουν στο κέντρο, πολλές υπηρεσίες επίσης, τα πάρκιγκ είναι εξωπραγματικά ακριβά, οι δρόμοι εξωφρενικά στενοί, τα πεζοδρόμια στενά, σε άθλια κατάσταση και η κίνηση των οχημάτων πολύ μεγάλη καταλαβαίνουμε το χάος που δημιουργείται. Προσθέστε τώρα σε αυτό το χάος το κλείσιμο κεντρικών κυκλοφοριακών οδών και έχετε ακόμη περισσότερο χάος.
Για τους περισσότερους κατοίκους του κέντρου η κατάσταση αν μετακινούνται με αυτοκίνητο και δεν διαθέτουν πάρκιγκ ιδιόκτητο ή νοικιασμένο είναι δραματική. Για τους τουρίστες «αρνητικό» αξιοθέατο. Για τους υπόλοιπους που αναγκαστικά μπαίνουν στο κέντρο για δουλειά, υπηρεσίες, ιατρεία, φροντιστήρια, μαγαζιά κ.α. , επίσης η κατάσταση είναι εξαιρετικά δύσκολη. Δεν βρίσκουν να παρκάρουν, τις περισσότερες φορές πληρώνουν πανάκριβα το πάρκιγκ ή ταλαιπωρούνται αφάνταστα ψάχνοντας για μια θέση στο όχημά τους, χάνουν ατελείωτο χρόνο, την ψυχική τους ηρεμία και αν τελικά φτάσουν κάποτε στον προορισμό τους (και δεν έχουν απελπιστεί και γυρίσουν πίσω), νιώθουν πολύ τυχεροί που τα κατάφεραν.

Για να μην παρεξηγούμαστε δεν έχουμε κάτι εναντίον των πεζοδρόμων. Η ιδέα θα ήταν εξαιρετική αν συνοδευόταν από ανάλογες ρυθμίσεις. Τι εννοούμε;
Πρώτα- πρώτα, καταργούν οδούς κυκλοφορίας οχημάτων χωρίς να «καταργούν» αυτοκίνητα. Είναι παράλογο και εφιαλτικό γι’ αυτούς που το ζουν. Οι εναπομείναντες δρόμοι κυκλοφορίας οχημάτων βουλιάζουν στην συμφόρηση, τα αυτοκίνητα κινούνται με μηδενική ταχύτητα, καίγοντας πανάκριβα καύσιμα, ρυπαίνοντας τον αέρα και οι πολίτες δεν εξυπηρετούνται. Λύση; Βεβαίως υπάρχει. Να μην μπαίνουν τα περισσότερα αυτοκίνητα στο κέντρο της πόλης. Πώς; Πολύ απλά. Έχουμε 4 βασικές εισόδους στην πόλη. Δημιουργούμε μεγάλα, οικονομικά, περιφερειακά πάρκιγκ σε αυτές. Δηλαδή στο στρατόπεδο Βελισσαρίου από τη μεριά της Δωδώνης και από τη μεριά του τέλους της Κενάν Μεσσαρέ, στη Γ. Παπανδρέου δίπλα στα ΚΤΕΛ και στην αρχή της Μ. Αλεξάνδρου. Όταν λέμε οικονομικά εννοούμε πράγματι οικονομικά, ώστε να μπορούμε να αφήνουμε εκεί τα αυτοκίνητά μας και να επιβιβαζόμαστε σε καθαρά, γρήγορα mini bus ή τραμ ή ταξί. Ετσι ναι. Να κλείσουμε το κέντρο στα αυτοκίνητα, να πεζοδρομήσουμε ή να κάνουμε δρόμους ήπιας κυκλοφορίας και ποδηλατόδρομους τους περισσότερους οδικούς άξονες. Αλλά όχι με τον τρόπο που επιλέχτηκε.

Η λύση του τραμ για μια τουριστική πόλη όπως, τα Ιωάννινα, που έχουν φυσικές ομορφιές, ιστορικό κέντρο, αξιόλογη εμπορική κίνηση και πολλούς επισκέπτες είναι εξαιρετικά λειτουργική και ελκυστική.

Η δεντροφύτευση, η ενοποίηση πάρκων και κοινόχρηστων χώρων, η δημιουργία χώρων πρασίνου και καθιστικών χώρων είναι απαραίτητα στοιχεία κάθε πεζόδρομου. Ελάχιστο πράσινο είδαμε στους πεζόδρομους εδώ. Παγκάκια; Κανένα. Σκουπιδοτενεκέδες κανέναν.
Καμία πρόβλεψη για ποδηλατόδρομους δεν έγινε στους δρόμους που επιλέχθηκαν να πεζοδρομηθούν. Σε όλα τα πολιτισμένα κράτη οι ποδηλατόδρομοι επεκτείνονται, δίνονται κίνητρα στους πολίτες να χρησιμοποιούν τα ποδήλατά τους, ώστε να μη ρυπαίνουν το περιβάλλον και να ασκούνται, οι μικροί μαθητές εκπαιδεύονται στο να μετακινούνται με ποδήλατα και όλοι σέβονται τους ποδηλάτες. Εδώ αντίθετα, θεωρούνται γραφικοί και…το χειρότερο: αγνοούνται παντελώς είτε από τους εποχούμενους, είτε από τους πεζούς , είτε από την πολιτεία.

ΤΑ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ
Επιπλέον, καμία πρόβλεψη δεν έγινε για τα σκουπίδια. Μάλλον θεώρησαν πως οι κάτοικοι, οι καταστηματάρχες και οι υπόλοιποι είναι τόσο ευχαριστημένοι που ο δρόμος τους αναβαθμίστηκε που δεν θα παράγουν σκουπίδια! Έτσι, καμία θέση για κάδους απορριμμάτων δεν προβλέφθηκε, ούτε για την αποκομμιδή απορριμμάτων, ούτε για τη διέλευση απορριμματοφόρων οχημάτων, ούτε για ανακύκλωση, ούτε ακόμη και για μικρούς κάδους όπου οι πεζοί θα μπορούσαν να πετάξουν τα σκουπιδάκια τους. Το αποτέλεσμα; Οι κάτοικοι των «αναβαθμισμένων» περιοχών κάθε πρωί να μαζεύουν άδεια μπουκάλια μπίρας, χαρτιά από σουβλάκια, και κάθε είδους σκουπίδια έξω από τα σπίτια τους, ενώ κουβαλούν τις δικές τους σακούλες σκουπιδιών μέχρι την έξοδό τους από τους πεζόδρομους.
ΠΕΖΟΔΡΟΜΟΙ ΓΙΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ;
Εδώ βέβαια, θεωρούμε δεδομένο ότι οι πεζόδρομοι είναι για τους πεζούς και όχι για τα αυτοκίνητα ή τα μηχανάκια. Γιατί δυστυχώς για κάποιους « Ελληνάρες» οι πεζόδρομοι είναι οι δρόμοι επίδειξης των αυτοκινήτων τους ή των μηχανών τους. Σε αυτό το σημείο βέβαια η παιδεία, η αυστηρή αστυνόμευση καθώς και τα πρόστιμα παίρνουν το λόγο ώστε να διασφαλισθεί η ομαλή λειτουργία των πεζοδρόμων και κατά συνέπεια η ποιότητα ζωής μας.
Από την άλλη μεριά το μέτρο αυτό έδωσε μια νίκη κατά τις ανεργίας στην πόλη μας. Πολλοί συμπολίτες μας άνοιξαν καφετέριες, σουβλατζίδικα, μπαράκια στους νέους πεζόδρομους και επιπλέον, έδωσαν δουλειά και σε άλλους. Μαμάδες με καρότσια, άνθρωποι με κινητικά προβλήματα, μικρά παιδιά, ηλικιωμένοι μπορούν να απολαύσουν μια βόλτα χωρίς το άγχος πως θα τους σκοτώσει κάποιο αυτοκίνητο. Στους πεζόδρομους οι βόλτες στα μαγαζιά, το να χαζεύει κανείς τις βιτρίνες δεν είναι κάτι παρακινδυνευμένο. Με κάποιες ρυθμίσεις θα μπορούσε να είναι κάτι το πολύ ωραίο, ακόμη και δημιουργικό. Αυτό είναι που επισημαίνουμε. Θέλουμε να περπατάμε, να ζούμε και να χαιρόμαστε την πόλη μας. Θέλουμε να γίνει πόλος έλξης τουριστών και πρότυπο για τις άλλες πόλεις.
Πώς θα γίνει αυτό; Πεζόδρομοι θα πρέπει να γίνουν οι δρόμοι κοντά στα σχολικά κτίρια για την ασφάλεια ειδικά των μικρότερων μαθητών. Αν αυτό δεν είναι εφικτό θα ήταν καλό οι δρόμοι μπροστά από τα σχολεία να γίνουν δρόμοι ήπιας κυκλοφορίας, τα πεζοδρόμια να διαπλατυνθούν, να δημιουργηθούν ποδηλατόδρομοι και χώροι στάθμευσης ποδηλάτων έξω από τα σχολεία. Με αυτόν τον τρόπο οι μικροί πολίτες θα εκπαιδεύονται σωστά ώστε να χρησιμοποιούν τα ποδήλατά τους μαζί με τους γονείς και τους δασκάλους τους. Ταυτόχρονα, χρειάζονται παρεμβάσεις ώστε να γίνουν πιο ελκυστικοί οι πεζόδρομοι και το κέντρο. Προτάσεις;
Θεματικοί πεζόδρομοι: π.χ. πεζόδρομοι κοντά στη λίμνη : παρατηρητήριο πουλιών , κέντρο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Κοντά, μέσα στο κάστρο: μουσεία, υπαίθρια μουσεία, bazar. Παλιά πόλη: καλλιτεχνικές δραστηριότητες, επιδείξεις αργυροχρυσοχοϊκής τέχνης, παραδοσιακής κουζίνας και ζαχαροπλαστικής. Έξω από τη βιβλιοθήκη: εκθέσεις- ανταλλαγές βιβλίων. Έξω από τα σχολεία: πεζόδρομοι με πολύ πράσινο και σε μορφή παιδικής χαράς. Ακόμη θα μπορούσαν να αναδειχθούν πεζόδρομοι μέσω δράσεων και συμμετοχών. Για παράδειγμα στο πάρκο Λιθαρίτσια θα μπορούσε η Αστρονομική Εταιρεία, το Φυσικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων να στήνουν τηλεσκόπια και να μπορούν όλοι να παρατηρούν τα αστέρια, την πανσέληνο και το σύμπαν. Επιπλέον οι χειμερινοί πεζόδρομοι, οι καλοκαιρινοί, τα υπαίθρια μουσεία, οι εκδρομικοί χώροι είναι προτάσεις που οι ΕΠΙΛΟΓΕΣ επισημαίνουν ως νέες τάσεις στα ευρωπαϊκά δεδομένα και μπορούν να υλοποιηθούν με μικρό κόστος. Ιδέες υπάρχουν πολλές και οι αρμόδιοι θα μπορούσαν να τις λάβουν υπόψιν τους.
Επιθυμούμε περισσότερο πράσινο, περισσότερα πάρκα και παιδικές χαρές, πολλούς ποδηλατόδρομους, ανακύκλωση, τραμ και όμορφα-καθαρά-οικονομικά-λειτουργικά μέσα μαζικής μεταφοράς. Οι πεζόδρομοι θα πρέπει να είναι τόπος δράσης των πολιτών και όχι μόνο μέρος αναψυχής. Υπαίθριες συναυλίες, εκθέσεις, μουσεία, αθλητικές δραστηριότητες, happenings, open malls, κεράσματα, επιδείξεις, εκδηλώσεις δίνουν κέφι στους τουρίστες και γίνονται συνεκτικοί κρίκοι μεταξύ των κατοίκων μιας πόλης. Για όλους αυτούς τους λόγους είμαστε υπέρ των πεζοδρόμων, των δημόσιων χώρων στους πολίτες, όμως , με προηγούμενο καλό σχεδιασμό, μελέτη και ρυθμίσεις που θα διευκολύνουν τη λειτουργία της πόλης.